DLACZEGO ZORZE POLARNE MAJĄ KOLORY i JAK POWSTAJĄ. 7 KOLORÓW ZORZY POLARNEJ
CO TO JEST ZORZA POLARNA
Zorza polarna (Aurora borealis, aurora australis) – zjawisko świetlne obserwowane w górnej atmosferze w pobliżu biegunów magnetycznych planety, która ma silne pole magnetyczne o charakterze dipolowym (dwubiegunowym).
Na Ziemi zorze występują na wysokich szerokościach geograficznych, głównie za kołami podbiegunowymi, chociaż w sprzyjających warunkach bywają widoczne nawet w okolicach 50. równoleżnika. Zdarza się, że zorze polarne na półkuli północnej obserwowane są nawet w krajach śródziemnomorskich. Na półkuli północnej zorza jest określana łacińską nazwą Aurora borealis, a południowa zorza polarna nosi nazwę Aurora australis.
Powstawanie zorzy polarnej
Powstawanie zjawiska związane jest z przepływem prądu w jonosferze na wysokości około 100 km ponad powierzchnią Ziemi, w obszarze przenikania pasów radiacyjnych i górnej atmosfery ziemskiej.
Słońce stale emituje strumień naładowanych cząstek, czyli wiatr słoneczny. Podczas rozbłysków Słońce wyrzuca większe ilości takich cząstek; należą do nich protony o energiach do 1 GeV oraz elektrony o kilka rzędów wielkości mniejszej energii (co wynika z mniejszej masy spoczynkowej tych cząstek).
W pobliżu Ziemi tory lotu tych cząstek są w większości odchylane przez ziemskie pole magnetyczne.
Schwytane przez ziemską magnetosferę cząstki poruszają się po torze o kształcie helisy wzdłuż linii pola magnetycznego łączących obydwa ziemskie bieguny magnetyczne, powodując wzbudzenia atomów w obszarze polarnym, a skutkiem tego świecenie zorzowe.
Atmosfera na dużych wysokościach jest zjonizowana i rozrzedzona, co jest przyczyną także emisji linii wzbronionych. Świecenie zorzowe tworzy ponad 270 linii emisyjnych, głównie tlenu i azotu.
Wiatr słoneczny tworzą emitowane stale przez Słońce protony i elektrony o mniejszych prędkościach, a zatem i energiach, również wtedy, gdy na Słońcu nie obserwuje się plam. Także te są pułapkowane przez ziemskie pasy radiacyjne, ale ze względu na mniejsze energie nie wzbudzają tak intensywnie plazmy jonosferycznej, jak cząstki emitowane podczas rozbłysków i nie powodują większych zórz.
Cząstki elementarne z rozbłysków są wysokoenergetyczną fazą wiatru słonecznego.
Z powodu różniącego się ładunku protonu i elektronu obiegają Ziemię w przeciwnych kierunkach wytwarzając różnicę potencjału na krańcach magnetosfery (około 40 kV), która może się zmieniać po rozbłyskach i powodować indukcyjne przepływy prądu elektrycznego w jonosferze. Z tego powodu zorze bywają widywane częściej przed lokalną północą niż nad ranem.
Zorza polarna nad Polską
Po intensywnych rozbłyskach na Słońcu zorze obserwowano również na średnich szerokościach geograficznych, w tym obserwowano zorze polarne nad Polską, ale również w okolicach równikowych.
Zjawisko widywano także w dzień, oraz podczas prawie niezaburzonego magnetyzmu.
Zorze polarne w Polsce w 2019
Zorza polarna w Polsce występowała w lutym 2019
Zorze były wywoływane – co najmniej dwukrotnie – poprzez detonację ładunku jądrowego grzejącego jonosferę, co zostało skrytykowane przez ekologów.
Zorze są obserwowane podczas burz jonosferycznych, a wysoka wówczas jonizacja powoduje zaburzenia w rozchodzeniu się fal radiowych, a nawet ich zupełny zanik.
A jakie będą zorze polarne nad Polską w 2020 i 2021 przekonamy się niebawem
Kolory zórz
Rozróżnia się typy systematyczne zórz: pasma, łuki, kurtyny, promienie, korony i inne.
Stwierdzono emisje w zakresie barwy niebieskiej, zielonej, żółtej i czerwonej, a bardzo często białe.
Kolor zjawiska jest skutkiem różnej intensywności linii emisyjnych.
DLACZEGO ZORZE POLARNE MAJĄ RÓŻNE KOLORY
Kolor zorzy zależy również od określonego gazu oraz od wysokości na jakiej występuje zjawisko. Na czerwono i na zielono świeci tlen, natomiast azot świeci w kolorach purpury i bordo.
Zderzenie cząstek z mieszaniną azotu i tlenu daje barwę żółtą.
Lżejsze gazy – wodór i hel – świecą w tonacji niebieskiej i fioletowe.
Występowanie poza Ziemią
Zorze polarne na Saturnie w ultrafiolecie
Zorze polarne były obserwowane na wszystkich planetach-olbrzymach w Układzie Słonecznym, przeważnie pierwsze rejestracje były spoza zakresu widzialnego.
Szczególnie silne zjawiska zorzowe występują na Jowiszu; na kształt i rozciągłość tych zjawisk mają wpływ przepływy plazmy związane z księżycami galileuszowymi.
Na Saturnie zorze obserwowano w ultrafiolecie i w świetle widzialnym, dzięki sondzie Cassini.
Występują również na Uranie i Neptunie.
Teoretycznie również na planecie pozasłonecznej mającej pole magnetyczne i magnetosferę poddaną oddziaływaniu wiatru gwiazdowego mogą występować zorze polarne.
Rozdzielczość współczesnych teleskopów nie pozwala na uchwycenie obrazu takiego zjawiska, ale towarzysząca zorzom emisja fal radiowych może zostać wykryta za pomocą radioteleskopów.
Sygnały, które mogą pochodzić od zórz polarnych wychwycono z układów zawierających bardzo chłodne gwiazdy i brązowe karły
Wpis pochodzi z bloga Dlaczego.info
.....
zobacz więcej: Dlaczego.info
DLACZEGO ZORZE POLARNE MAJĄ RÓŻNE KOLORY I JAK POWSTAJĄ. 7 KOLORÓW ZORZY POLARNEJ.
Zorza polarna (Aurora borealis, aurora australis) – zjawisko świetlne obserwowane w górnej atmosferze w pobliżu biegunów magnetycznych planety, która ma silne pole magnetyczne o charakterze dipolowym (dwubiegunowym).
http://dlaczego.info/dlaczego-zorze-polarne-maja-rozne-kolory-i-jak-powstaja/ …
źródlo:pl.wikipedia.org/wiki/Zorza_polarna
